Hoofdstuk II

DE RODE CIJFERS

1/ Sterktes en zwaktes van Oostende

We groeien in deze maatschappij op tussen de breuklijnen van politieke ideologieën. Het staat gelukkig iedereen vrij om, alleen of samen met gelijkgezinden, een eigen mening en visie te ontwikkelen. Johan Vande Lanotte ontwikkelde begin de jaren negentig een visie voor Oostende en kreeg van de kiezer de kans om deze te implementeren. Na 24 jaar zijn de statistieken vernietigend voor deze visie op Oostende. Oostende zakt verder weg in het rood. De ideeën en visies van Johan Vande Lanotte hebben de koningin der badsteden naar haar begrafenis geleid. Naar aanleiding van de gemeentelijke profielen die jaarlijks door het Agentschap Binnenlands Bestuur opgemaakt worden publiceerde De Standaard[1] in mei van dit jaar volgende besluittrekking die op zijn zachts gezegd niet lovend is voor Johan Vande Lanotte als burgemeester van Oostende.

Wat zijn de sterktes en zwaktes van Oostende?

STERKTES

✓ Slechts een minderheid van de Oostendenaars vindt het verkeer niet veilig genoeg om kinderen alleen naar school te laten gaan.

✓ 90% woont op minder dan 800 meter van ‘wijkgroen’, zoals een park. Dat is meer dan gemiddeld in Vlaanderen.

ZWAKTES

✓ Oostendenaars hebben meer moeite met mensen uit een andere cultuur dan de gemiddelde Vlaming.

✓ Het aantal opvangplaatsen voor peuters ligt onder het Vlaamse gemiddelde.

✓ Leerlingen in Oostendse basisscholen hebben gemiddeld meer leerachterstand dan in de rest van Vlaanderen.

✓ Hier zijn minder mensen aan het werk dan het Vlaamse gemiddelde.

✓ De Oostendenaar is armer dan de gemiddelde Vlaming: op de belastingaangifte staat hier bij de inkomsten gemiddeld € 17.808.

✓ 1,8% moet rondkomen met een leefloon. Het Vlaamse gemiddelde is 0,6%.

2/ Werkloosheid.

Elke verkiezing komt Johan Vande Lanotte met beloften voor meer jobs, maar de werkloosheid blijft stijgen. In 1994 werden in Oostende reddingsboeien voor de Regie voor Maritiem Transport (RMT) aan de deurklinken gehangen. Vande Lanotte profileerde zich als dé redder van de RMT-jobs. Maar op 19 september 1996 besliste minister van Verkeer Michel Daerden om de RMT op te doeken. Vande Lanotte, toen minister van Binnenlandse Zaken, liet begaan. Resultaat: 1375 mensen, het merendeel Oostendenaars, verloren hun job. In maart 2000, amper zeven maanden voor de verkiezingen, kondigde Vande Lanotte in Het Nieuwsblad aan dat hij 2500 jobs zou creëren. De sp.a won de verkiezingen maar de werkloosheid bleef stijgen. In februari 2005 klonk Vande Lanotte nog euforischer en beloofde 3000 nieuwe jobs. Daarnaast kondigde hij aan dat in Oostende de grootste daling van jeugdwerkloosheid (-25 jarigen) had plaatsgevonden. Statistische science fiction, want men had de jongeren van de jobhuntingsessies uit de cijfers gehaald. Onterecht, want deze waren nog werkzoekend; nadien bleek bovendien dat amper een klein percentage daarvan uiteindelijk werk had gevonden.

In 2012 pochte hij met de resultaten van het plan Oostende@work en voorzag Vande Lanotte een daling van de werkloosheid tot ver onder het Vlaams gemiddelde. Zo deed hij euforisch over het feit dat de werkloosheid in de zomer 2012 onder de 10% gezakt was. Maar dat is elk jaar zo, door de stijging van de tewerkstelling tijdens het toeristisch hoogseizoen. Creatief met cijfers om de bevolking te misleiden. De werkloosheid bleef ook na 2012 stijgen.

Sinds 1994 steeg het aantal werklozen in Oostende met 50%.

Bron: https://arvastat.vdab.be/ [2]

Tot vandaag stijgt de werkloosheid gestaag. In vergelijking met begin deze eeuw is het aantal langdurende werklozen gestegen van 40 tot 50% en de jeugdwerkloosheid van 15 tot 23%. Oostende had in 1994 nog de derde hoogste werkloosheidsgraad van Vlaanderen, nu haalt ze de zilveren medaille. 24 jaar onder keizer Johan bezorgde Oostende 1169 extra werklozen.

Ik denk dat we na 24 jaar zonder risico kunnen stellen dat de visie van Johan Vande Lanotte voor de toekomst geen oplossing biedt voor de hoge werkloosheid in Oostende, wel integendeel.

3/ Armoede

29,6 % kansarmoede het hoogste cijfer in Vlaanderen.

Bron: www.statistiekvlaanderen.be / Kind en Gezin

De kansarmoede en marginalisering in Oostende kan elkeen vaststellen in het straatbeeld van Oostende. Om de evolutie van kansarmoede bij zeer jonge kinderen op te volgen wordt per jaar de kansarmoede-index berekend. De kansarmoede-index voor het Vlaamse Gewest voor jaar X wordt als volgt berekend: het aantal kinderen geboren in jaar X, X-1 en X-2 in een gezin dat leeft in kansarmoede en dat woont in het Vlaamse Gewest op 31 december van het jaar X, gedeeld door het totaal aantal kinderen geboren in die 3 jaar en dat woont in het Vlaamse Gewest op 31 december van het jaar X (in percentage).

Daarbij is het nuttig om te weten dat kinderen die niet in Vlaanderen geboren zijn, maar er wel wonen, toch meegeteld worden. De index moet dus begrepen worden als een cijfer over de zeer jonge kinderen die op de laatste dag van het meest recente jaar in Vlaanderen wonen. De kansarmoede-index naar provincie, naar gemeente of naar origine van de moeder (gemeten als nationaliteit van de moeder bij haar geboorte) wordt op gelijkaardige wijze berekend.

De bestrijding van de armoede is een belangrijke doelstelling van elke Burgemeester. Oostende heeft de hoogste graad van kansarmoede van alle steden en centrumsteden, ze steeg van 6,6% in 1997 naar 29,6% in 2016. En recent cijfer pas vrijgegeven na het in druk gaan van dit boek spreek over een nieuwe stijging in 2017 tot 34%. Na Boom en Blankenberge haalt Oostende hier een onverdienstelijke 3 plaats. De gemiddelde kansarmoede index in West-Vlaanderen bedraagt 12,86 % en voor gans Vlaanderen is dit 13,76 %. Ook in vergelijking met andere steden scoort Oostende beneden alle peil: Antwerpen 29,6%, Mechelen 13,8%, Leuven 20%, Gent 22%, Brugge 11,5% en Kortrijk 18,6% . Sinds 1997 kennen we dus een stijging van 27,4% een stijging die meer dan het dubbele is van het Vlaams gemiddelde van 13,76%.

Ik denk dat we na 24 jaar zonder risico kunnen stellen dat de visie van Johan Vande Lanotte voor de toekomst geen oplossing biedt voor de kansarmoede in Oostende, wel integendeel.

 Het aantal personen die een leefloon van het OCMW krijgen stijgt spectaculair.

Bron: www.statistiekvlaanderen.be

In Oostende stijgt niet alleen het aantal personen die van een werkloosheidsvergoeding genieten, ook het aantal personen die via het OCMW een leefloon krijgen stijgt spectaculair. Begin deze eeuw had Oostende 777 inwoners (11,5 per duizend) die van een leefloon genoten, in 2017 was dat 1280 (18 per duizend). Onder keizer Johan kwamen er 503 extra leefloontrekkers bij.

Ik denk dat we zonder risico kunnen stellen dat de visie van Johan Vande Lanotte voor de toekomst geen oplossing biedt voor leefloners in Oostende, wel integendeel.

De zwakke resultaten van armoedebestrijding bieden geen hoop tot verbetering.

Bron: www.NBB.be /Stadsmonitor

Het doel van elke politicus is een leefbare en duurzame stad waar sociale uitsluiting en armoede weggewerkt worden. Cruciaal bij het voorkomen van armoede is het versterken van de inkomenspositie van kwetsbare personen. ‘Inwoners met een overmatige schuldenlast’ is een goede indicator van armoede in een stad[3]. Sinds 2008 is het aantal Oostendenaars geregistreerd bij de kredietcentrale van de Nationale Bank van België (NBB) gestegen met 422.

Ik denk dat we na 24 jaar zonder risico kunnen stellen dat de visie van Johan Vande Lanotte voor de toekomst geen oplossing biedt voor armoedebestrijding in Oostende, wel integendeel.

De bijna verdubbeling van de energiearmoede is de zoveelste indicator van een falend beleid van de huidige Burgemeester.[4]

Bron: www.statistiekvlaanderen.be / Stadsmonitor

De overheid beschouwt het beschikken over energie als een basisrecht. Enkel in uitzonderlijke situaties kan de distributienetbeheerder de toevoer van elektriciteit en/of aardgas afsluiten. Het aantal afsluitingen van gas en elektriciteit is een belangrijke indicator van armoede in een stad. Sinds 2011 steeg het aantal afsluitingen per duizend met 21,2.

Ik denk dat we na 24 jaar zonder risico kunnen stellen dat de visie van Johan Vande Lanotte voor de toekomst geen oplossing biedt voor armoedebestrijding in Oostende, wel integendeel.

 4/ Toerisme

Jaarlijks gaan meer mensen op vakantie, maar Oostende slaagt er niet in het aantal overnachtingen te doen stijgen. Het gevolg van een falend toeristisch beleid in Oostende.

Bron: www.statistiekenvlaanderen.be /Toerisme Vlaanderen

Het aantal overnachtingen is een van de belangrijkste indicatoren van de toeristische waarde van een gemeente. Oostende ging van 1.069.567 overnachtingen in 2001 naar 948.968 overnachtingen in 2014.[4] Terwijl er in het jaar 2000 nog 1.562.350 toeristen met de ferry Oostende bezochten, is dat aantal vandaag nul. Vande Lanotte heeft nu plannen voor een nieuwe ferrylijn. Maar gelet op het feit dat we in verkiezingsmodus zitten is de kans groot dat het hier om één van zijn vele loze beloften gaat. Electorale stemmenmagneten die na de verkiezingen terug in de kast gaan. Het cruisetoerisme is eerder een Love Boat-fantasie dan een toeristische meerwaarde. In het jaarverslag van de haven Oostende lezen we over het cruisetoerisme:

‘Oostende ontvangt ook een aantal cruises. Grootste probleem is de nautische toegankelijkheid (< 200m), waarbij meer dan 90% van de op de Noordzee actieve schepen deze lengte overschrijden. Voor 2017 waren er 14 cruise invaarten, voor 2018 zijn er 15 geboekt. Helaas is het waarschijnlijk dat een aantal daarvan zullen moeten geannuleerd worden wegens gebrek aan plaats als een installatieschip voor de installatie van windmolens in de haven actief is.’

Op de website www.vlaamsezeehavens.be lezen we over het Oostendse cruisetoerisme:

‘In de haven van Oostende werd in september 1998 gestart met de bouw van een cruiseterminal vlak ter hoogte van het maritiem station. De werken waren in juni 2000 klaar. De kaai heeft een lengte van 250 meter en een diepgang van 8,50 meter. Door zijn ligging is er een onmiddellijke aansluiting met het openbaar vervoer en heeft men uitstekende verbindingen met Brugge, Gent, Brussel en Antwerpen, en indirect zelfs met Parijs via de Thalyslijn (overstap in Brussel Zuid of Lille). Het grootste schip dat tot op heden heeft aangemeerd is de Prinsendam van de Holland Americalijn. Het schip heeft een lengte van 204. m, 32,32 m breedte en 7,25 m diepgang.’

De cruises zijn er dus niet of nauwelijks om de economie van Oostende te versterken. De passagiers van de cruiseschepen stappen op de trein of op klaarstaande autocars om naar Brugge of Gent af te reizen voor middeleeuwse stadsbezoeken. Als je er nog niet in slaagt om passagiers van cruiseschepen die in Oostende aanmeren in eigen stad te houden, hoe wil je dan Oostende toeristisch promoten?

Ik denk dat we na 24 jaar zonder risico kunnen stellen dat de visie van Johan Vande Lanotte voor de toekomst geen oplossing biedt voor de toeristische terugval in Oostende, wel integendeel.

5/ Oostende winkelstad

De teloorgang van Oostende winkelstad. In tien jaar tijd een verlies van 375 winkels.

Bron: www.locatus.com

 De stijgende leegstand weerspiegelt het wantrouwen in Oostende als winkelstad.

Bron: www.locatus.com

De Oostendse lokale economie is tien jaar na de economische crisis van 2008 nog steeds niet hersteld en blijft verder wegzakken. Het beleid van Vande Lanotte faalt en slaagt er niet in de lokale economie een boost te geven. Het is duidelijk dat de leegstand de aantrekkelijkheid van een winkelcentrum sterk doet dalen. Een verlaten straatbeeld zorgt voor een sneeuwbaleffect waardoor een winkelstraat steeds verder wegzakt. De windmolens en de groene-energie miljonairs waar Johan zich te pletter voor loopt zullen de lokale economie niet versterken. De aandacht van de burgemeester gaat naar de grote bedrijven en grote projecten en de kleine handelaar moet met lede ogen aanzien hoe de teloorgang van zijn winkelstraat of winkelcentrum steeds verder wegzakt.

Ik denk dat we na 24 jaar zonder risico kunnen stellen dat de visie van Johan Vande Lanotte voor de toekomst geen oplossing biedt voor de terugval van de lokale economie in Oostende, wel integendeel.

 

[1] www.destandaard.be/gemeenteprofielen/oostende.

[2] Officiële cijfers van de VDAB. (www.arvastat.vdab.be).

[3] Stadsmonitor 2017

[4] Het aandeel afgesloten toegangspunten elektriciteit en aardgas per duizend toegangspunten elektriciteit en aardgas in de stad.

[5] Vanaf 2014 worden de cijfers ten gevolgen van Koninklijk Besluit van 12 januari 2015 anders berekend, waardoor vergelijken onmogelijk wordt.